آخرین واژهنامه اصطلاحات پرکاربرد در حوزه وب
بهعنوان تیمی دیجیتال اگر در یک روز عادی در حال صحبت در اطراف شرکت باشیم ممکن است تصور شود به زبان دیگری صحبت میکنیم. طراحان دیجیتال، توسعهدهندگان وب، بازاریابان دیجیتال، توسعهدهندگان و برنامهنویسها به این زبان فکر و صحبت میکنند. بنابراین اگر مدتزمان زیادی در دنیای وب نبودهاید شاید احساس کنید در آن غرقشدهاید و با آن بیگانهاید. مخففهایCMS, UX, SEO, CSS, SVG, PWA, PHP در گفتار برنامهنویس، زبان طراحی، اصطلاحات وب و در زبان عامیانه اینترنتی استفاده میشوند.
خواه بخواهید خودتان وبسایتی راهاندازی کنید و یا توضیحی به یک توسعهدهنده وب دهید و یا سعی در برطرف کردن مشکلات یک سایت داشته باشید، تفاوت چندانی نخواهد داشت بهطورکلی پروژه گرفتن و اجرا کردن آن کمی دلهرهآور و گیجکننده است. هیچچیزی نمیتواند بدتر از این باشد که نیمههای شب در یک چت آنلاین با میزبان وب خود نشسته باشید و سعی کنید از سایت خود بک آپ بگیرید و راهاندازی کنید اما به هیچ طریقی نتوانید مشکل خود را توضیح دهید.
در دنیای دیجیتالی که در آن احساس میشود روزانه یکزبان برنامهنویسی در حال اختراع شدن است و راههای قدیمی بهسرعت نور منسوخ میشوند نیاز است حداقل دانش اندکی در خصوص برخی اصطلاحات پرکاربرد در حوزه وب داشته باشید.
دامنه
دامنه آدرس وبسایت شماست. همانند آدرس فیزیکی شما، آدرسی در اینترنت است که مشخص میکند مرورگر برای یافتن اطلاعات باید به کجا برود. بعضی از افراد دامنه خود را با وبسایت خود اشتباه میگیرند.
دامنه را همانند آدرس خانه خود در نظر بگیرید. راهی آسان برای دیگران تا به خانه شما دسترسی داشته باشند. سپس وبسایت خود را همانند خود خانهای که در آن سکونت دارید تصور کنید. خود خانه، محتواها و همهچیز. دامنه فقط روشی ساده برای دسترسی دیگران به وبسایت شماست.
وقتی نام یک دامنه را در اینترنت ثبتنام میکنید (و مبلغ آن را پرداخت میکنید) درواقع حق استفاده از نام آن دامنه را به مدت یک سال خریداری کردهاید.
URL
تفاوت یک URL با یک دامنه این است کهURL شامل پروتکل انتقال ابرداده HTTP است که به مرورگر میگوید در حال استفاده از نام دامنه بجای آدرس آیپی آن هستید. HTTP پروتکلی است که به یوزرها امکان تبادل اطلاعات را میدهد. اگر ‘test.com’دامنه شماست ‘ URL ' https://www.test.com وبسایت شماست.
همچنین شاید HTTPS را بهجای HTTP بهعنوان پیشوند بعضی ازURLها ببینید. Httpsیعنی ارتباطی امن به سرور دارید و هیچیک از کامپیوترهای دیگر نمیتوانند مکالمه شمارا بشنوند. زمانی که اطلاعات شخصی خود را در هر سایتی وارد میکنید به آن توجه داشته باشید، این مورد بهصورت یک نشانه قفل سبزرنگ در آدرس بار مرورگر شما تعبیه شده است.
SERVER
به زبان ساده وب سرور، کامپیوتری بزرگ برای میزبانی و اجرای سایتهای بزرگ است. هرچقدر کامپیوتر قدرتمندتر باشد سرور نیز قدرتمندتر است. سرور برای برآورده کردن درخواستهای مشتریها است، صفحات وب را ذخیره، پردازش و به یوزرها تحویل میدهد.
وقتی URLی را تایپ میکنید مرورگر درخواست صفحه وب را به سرور میدهد. بنابراین همانند این است که مرورگر تماسی تلفنی برای دسترسی به وب سرور آن وبسایت ایجاد میکند و سرور اطلاعات را به مرورگر شما بازمیگرداند و این اطلاعات را بهصورتHTML و CSS نمایش میدهد.
HOSTING PROVIDER
آگاهی از نقش ارائهدهنده میزبانی بخشی فوقالعاده مهم دراینبین است. هاستینگها در سرورهایشان فضایی را برای میزبانی وبسایت شما فراهم میکنند تا کامپیوترهای دیگر بتوانند بهصورت زنده به آنها دسترسی داشته باشند.
هاستینگها عموماً مبلغی را برای سرویسها دریافت میکنند که معمولاً سالانه یا ماهانه شارژ میشوند. پلنهای مختلف آنها در میزان و رتبه پشتیبانی، موارد امنیتی، سرعت و ... تفاوت دارند. همچنین میتوانند از برنامههای تجاری با دسترسی محدود و کمهزینه تا سطح بالا متغیر باشند. درواقع، همان چیزی را دریافت میکنید که برایش هزینه پرداخت کردهاید.
FRONT-END
آنچه در هنگام وبگردی در مرورگر ظاهر میشودfront-end نامیده میشود. درواقع به قسمتی از وب اشاره دارد که کاربران با آن تعامل دارند. یک توسعهدهنده front-end کسی است که از زبانهای برنامهنویسی html و css و احتمالاً زبانهای اضافهای مانند جاوا اسکریپت برای ساخت آنچه در مرورگرتان میبینید، استفاده میکند.
توسعهدهنده front-end از این زبانها برای نوشتن کدی استفاده میکند که مرورگر برای نشان دادن وبسایت به شما آن را ترجمه خواهد کرد. بنابراین بهاختصار تمام مواردی که شما میبینید شامل فونتها، رنگها، منوها، عکسها، فرمها همه با زبانهای css و html نوشته میشوند.
BACK-END
Back-end به نحوهکار، بهروزرسانی و تغییرات سایت مربوط میشود. بهصورت کلی هر چیزی که یوزر نتواند در بخش فرانت ببیند میباشد. توسعه BACK-ENDبرای تمامی سایتهایی که داینامیک هستند و نیاز به تغییر و بهروزرسانیهای منظم دارند، مانند بلاگها، سایتهای اخبار وبسایتهای انبوه و ... ضروری است.
بکاند شامل پایگاههای داده و سرورها است. هرچیزی که به امنیت، ساختار و نحوه سازماندهی محتوا مربوط میشود. پایگاه داده برای ذخیره تمامی اطلاعات مانند پروفایلها، عکسها، پستها، متن و نگهداری آنها بهصورت فهرست و به روشی که برای سایت منطقی باشد، لازم است. توسعهدهندگان Back-end با زبانهای برنامهنویسی مانند php ، java ، Python و Ruby کار میکنند.
وبسایتهای دارای وبلاگ از آنجا که دائماً در حال تغییر محتوا و بهروزرسانی هستند بهعنوان سایتهایی پویا و داینامیک شناخته میشوند. سایتهای داینامیک برای عملکرد صحیح نیاز به پایگاه داده دارند. تمامی اطلاعات مانند پروفایل کاربران، عکسهای آپلود شده یا پستهای بلاگ در پایگاه داده وبسایت ذخیره میشوند.
توسعهدهندگان وب با زبانهای برنامهنویسی مانندphp یا .net کار میکنند که با زبانهای برنامهنویسی فرانت متفاوت است. زیرا آنها نیاز به استفاده از زبانی دارند که پایگاه داده درک کند. کدی که آنها مینویسند با سرور ارتباط برقرار کرده و به مرورگر میگوید که چه چیزی از پایگاه داده استفاده شود.
HTML
HTML مخفف Hyper Text Markup Language است. زبانی ضروری برای توسعهدهندگان وب است که برای محتوای مشخص یک صفحه وب استفاده میشود. شامل تگها و صفتهایی است که بهوسیله آنها محتوای صفحه وب را به مرورگر انتقال میدهد.
اگر با واردکردن محتوا به سایت کاری دارید، داشتن دانش اولیه HTML بسیار مفید است. چیزهایی همانند تصاویر و متن همگی با html مشخص میشوند.
CSS
HTML را بهعنوان اسکلت/ستونفقرات و CSS را بهعنوان شکل ظاهری در نظر بگیرید. CSS مخفف Cascading Style Sheets رایجترین راه برای ایجاد شکل ظاهری وبسایت است. درحالیکه html به مرورگر میگوید چه چیزی در یک صفحه وجود دارد css به مرورگر خواهد گفت که چگونه ارائه شود بهعنوانمثال: رنگها، فونتها، طرحبندی و ...
JAVASCRIPT
جاوا اسکریپت یک زبان برنامهنویسی است که میتواند موارد پویا و پیچیدهتری را در صفحات وب ایجاد کند. جاوا اسکریپت برای تقویت صفحات وب و جذابیت بیشتر آنها استفاده میشود و میتواند شامل چیزهایی همانند نقشههای تعاملی، گرافیکهای متحرک، بهروزرسانی محتوا بهصورت زنده باشد.
SERPS
صفحه نتایج موتورهای جستجو (SERPS ) نامی است که برای اولین صفحه از نتایج سرچ در هر یک از موتورهای جستجو نظیر گوگل و بینگ و ... استفاده میشود. فهرستی از نتایج را که در موتور جستجو بیشترین ارتباط را با جستجوی شما دارد نشان میدهد. ( همچنین با توجه به رفتار جستجوی گذشته شما)
SERPS معمولاً قبل از نشان دادن فهرستی از 10 نتیجه سرچ گوگل 1 تا 3 تبلیغ پولی را در بالای صفحه نشان میدهد و گاهی اوقات با تبلیغات اضافی در پایین صفحه همراه است. وقتی به کاربرانی که از serpبه وبسایت شما میآیند نگاه میکنید ترافیک به دودسته تقسیم میشود: سرچهای پولی و سرچهای رایگان، جستجوی پولی به تبلیغاتی در بالا و پایین صفحات اشاره دارد، جایی که شرکتها برای دستیابی به رتبههای بالاتر و تلاش برای دستیابی به کلیک شما در وبسایت خود علیه یکدیگر مناقصه میکنند.
سرچ طبیعی به تمام آن نتایجی که بدون هزینه نشان داده میشوند اشاره دارد. باتوجه به اینکه این نتایج پولی نیستند رقابت سنگینی برای اینکه تا حد امکان در نتایج بالای serpsظاهر شوند، وجود دارد. زیرا اکثر قریب بهاتفاق کلیکها به نتایج ذکرشده در ابتدا میروند. روند اطمینان از اینکه سایت شما تا حد امکان در نتایج بالای serp لیست شود، بهینهسازی موتور جستجو یا سئو نامیده میشود. که مبحثی گسترده است و بهخودیخود نیاز زمان زیادی برای مطالعه دارد.
SEO
SEO مخفف Search Engine Optimisation است. از زمان ظهور اینترنت و اشباع کامل صفحات وب در شبکه جهانی وب، بهینهسازی صفحه وب برای نتایج جستجو اهمیت بیشتری یافته است. این یعنی بهسادگی به وبسایت خود را از طریق موتورهای جستجو نظیر یاهو و گوگل و بینگ و... دسترسی داشته باشید. بااینحال، گوگل موتور جستجوی اصلی است که مدتزمان زیادی محبوبترین موتور جستجو در جهان است.
برای اطمینان از اینکه بهترین موارد سئو در سایت رعایت شده است یا خیر، میتوانید کارهای زیادی انجام دهید.
درحالیکه فاکتورهای رتبهبندی سایت بر عهده گوگل است و گوگل نیز مختار است هرزمانی الگوریتم خود را تغییر دهد. ضروری و مهم است که در هنگام ساخت و یا آپدیت سایت موارد بهینهسازی پایه را در نظر بگیرید.
این کار اجازه میدهد کسبوکارتان در گوگل پیدا شود.
بنابراین سئو عموماً بهتمامی اقداماتی که در داخل و خارج از سایت انجام و باعث رتبهبندی بالاتر یا بیشتر در گوگل میشود، اشاره دارد.
BACKLINK
به زبان ساده بک لینک لینکی از یک وبسایت به وبسایت دیگر است. بک لینکها بهعنوان یک سیگنال رتبهبندی توسط گوگل برای تعیین اعتبار یک وبسایت استفاده میشوند. هرچه سایت شما پیوندهای بیشتر از سایتهای معتبر داشته باشد بهوسیله آن شانس بیشتری در رتبهبندی به دست میآورد، وبسایتهایی با تعداد بالای بک لینک معمولاً با رتبه سرچ طبیعی بیشتری دیده میشوند.
اما لزوماً تمامی بک لینکها ارزشمند در نظرگرفته نمیشوند. اعتبار یک دامنه ارتباط یک وبسایت را در رابطه با موضوع یا مطلب شرح میدهد. اینکه اکثریت بکلینکهایی که به وبسایت شما اشاره دارند دارای اعتبار دامنه خوبی باشند و بهصورت ایده آلی همانند و یا مرتبط با کسبوکارتان باشند، مهم است. در غیراینصورت گوگل بک لینک بیکیفیت و یا غیر مرتبط با کسبوکارتان را پیدا و سایت شمارا مجازات میکند.
CODE
کد کامپیوتر برای اهداف مختلفی نوشته شده است. از صفحات وب گرفته تا برنامههای دسکتابی کامپیوتر و توسعه برنامه. هر هدفی با یک زبان برنامهنویسی مختلف مرتبط است. برای نوشتن به زبانی که برنامه بتواند آن را درک کند، توسعهدهندگان باید کد بنویسند.
PIXELS, SNIPPETS AND TAGS
اینها کلماتی هستند که توسط بازاریابان دیجیتال و توسعهدهندگان وبسایت بهکرات استفاده میشوند. این اصطلاحات را میتوان تا حدودی بهجای یکدیگر به کاربرد اما همه آنها به خطوط کوتاهی از کدهای جاوا اسکریپت اشاره دارند که توسط مدیران وبسایتها برای نصب قابلیتهایی مانند Analytics، Heat Mapping، Chatbots و طیف وسیعی از سایر ویژگیهای وب استفاده میشود.
DEVELOPER
یک DEVELOPER یا توسعهدهنده وب برای ایجاد محصولات دیجیتال به انواع زبانهای برنامهنویسی با عملکردهای مختلف مینویسد. همچنین او میتواند کد را به زبان برنامهنویسی طراحیشده برای فرانت یا بکاند بنویسد.
به توسعهدهندهای که قابلیت انجام یک پروژه از ابتدا تا نهایی شدن آن را داشته باشد (full-stack developer)
یا توسعهدهنده کامل گفته میشود، کسی که به تمام لایههای کامپیوتر و یا توسعه نرمافزار یا محصولات وب تسلط دارد.
REPOSITORY (REPO)
زمانی که صحبت از REPOSITORY یک وبسایت است یعنی جایی که همه دادهها نگهداری و سازماندهی میشوند. این فایلها در سروری میزبانی میشوند که دارای مکان فیزیکی است. اما هر شخصی که دسترسی ادمین داشته باشد میتواند اطلاعات را دانلود و یا آن را تغییر دهد.
فایلها شامل پایگاه دادهها، پروندهها یا اسناد خاصی هستند که برای ایجاد یک وبسایت کامپایل میشوند.
سیستم مدیریت محتوا (CMS)
CMS به سیستمی آنلاین اشاره دارد که بهوسیله ادیتوری که در آن قرار دادهشده است به کاربران بدون نیاز به داشتن دانش html اجازه میدهد محتوای وبسایت را ایجاد، تغییر و یا ویرایش کنند. این سیستمها اغلب اوقات توسط توسعهدهندگان ساخته میشود و برای کسانی که توسعهدهنده نیستند همانند برنامه عمل میکنند تا بهراحتی امکان ویرایش محتوای خود را داشته باشند. اگر وبسایتی از CMS برای ادیت محتوا استفاده نکند برای هر تغییر کوچک در متون و تصاویر و.. مجبور به ویرایش کد برای صفحه مربوطه است. وردپرس یک سیستم مدیریت محتوای پیشرو در جهان با رابط کاربری آسان و سازگار با ابزارهایی مانند پلاگینها است و با دانش محدود کدگذاری تجربه کاربری بهتری ایجاد کرده است.
ACCESSIBILITY ( دسترسی )
دسترسی یک سایت به معنی اطمینان از این است که سایت برای تمامی افراد با تمام قابلیتها و نواقص قابلدسترس باشد. بهعنوان مثالهایی در این زمینه میتوان به تفاوت بین رنگ فونت و پسزمینه یک وبسایت اشاره نمود تا بهراحتی برای افرادی که دارای نقص بینایی هستند نیز قابلاستفاده باشد، یا تمامی ویدئوها در وبسایت شما برای کسانی که نقص شنوایی دارند دارای زیرنویس باشند، اطمینان از اینکه بتوان بین فرمها بدون موس پرش کرد تا برای آنهایی که دارای نقص حرکتی هستند قابلاستفاده باشد و یا اطمینان حاصل کنید که محتوای شما با استفاده از استانداردهای ساده زبان برای افرادی که دارای اختلال شناختی هستند، نوشتهشده باشد.
BOUNCE RATE (نرخ پرش)
نرخ پرش نشاندهنده درصد بازدیدکنندگانی است که بهجای انجام یک اقدام، مانند کلیک کردن روی یک پیوند، پر کردن فرم، یا خرید، وارد سایت شده و سپس آن را ترک میکنند. میانگین بازه نرخ پرش بین 41 تا 51 درصد است.
نرخ پرش بین26٪ تا 40٪ عالی است. 41 تا 55 درصد تقریباً متوسط است. 56٪ تا 70٪ بالاتر از میانگین است، اما این عدد با توجه به وبسایت متفاوت است و میتواند دلیلی برای زنگ خطر نباشد. هر عددی بیش از 70٪ برای هر سایتی فارغ از وبلاگها، اخبار، رویدادها و غیره ناامیدکننده است.
COOKIES (کوکیها)
کوکیهایHTTP (کوکیهای وب، کوکیهای اینترنتی، کوکیهای مرورگر یا بهطور خلاصه کوکیها نیز نامیده میشوند ) بلوکهای کوچکی از دادهها هستند که توسط یک سرور، زمانی که کاربر در حال مرور یک وبسایت است ساخته میشوند و توسط مرورگر کاربر در رایانه او قرار میگیرد.
کوکیها عملکردهای مفید و گاهاً ضروری در وب انجام میدهند. آنها سرورهای وب را قادر میسازند تا اطلاعات وضعیتی (مانند موارد اضافهشده در سبد خرید در یک فروشگاه آنلاین) یا فعالیت مرور کاربر (ازجمله کلیک کردن روی دکمههای خاص، ورود به سیستم، یا ثبت صفحاتی که درگذشته بازدید شدهاند) را در دستگاه کاربر ذخیره کنند. همچنین میتوان از آنها برای ذخیره اطلاعاتی که کاربر قبلاً در فیلدهای فرم وارد کرده است، مانند نام، آدرس، رمز عبور و شماره کارت پرداخت و .. برای استفاده بعدی استفاده کرد.
کوکیهای احراز هویت معمولاً توسط سرورهای وب برای احراز هویت کاربر و اینکه با چه حسابی واردشدهاند استفاده میشوند. بدون کوکی، کاربران باید برای دسترسی و ورود به هر صفحهای که حاوی اطلاعات حساسی میباشد، خود را احراز هویت کنند.
کوکیهای ردیابی و بهویژه کوکیهای ردیابی شخص ثالث، معمولاً بهعنوان راههایی برای جمعآوری سوابق طولانیمدت از تاریخچه مرورگر افراد استفاده میشوند. یک نگرانی بالقوه در مورد حفظ حریم خصوصی که قانونگذاران اروپایی و ایالاتمتحده را بر آن داشت تا در سال 2011 برای آن اقدامی انجام دهند. قانون اروپا ایجاب میکند تمامی وبسایتهایی که کشورهای عضو اتحادیه اروپا را هدف قرار میدهند، قبل از ذخیره کوکیهای غیرضروری در دستگاه، باید رضایت آگاهانه را از کاربران دریافت کنند.
HEADLESS CMS
با گسترش پلتفرمهای دیجیتال، شرکتها اغلب به دلیل افزایش نمونههای CMS (سیستم مدیریت محتوا) فلج میشوند. زیرا آنها باید محتوا را از یک CMS وبسایت به یک CMS برنامه و سپس به یک CMS نمایش دیجیتال کپی کنند. اینجاست که Headless CMS ها به کار میآیند.
یک Headless CMS نوعی سیستم مدیریت محتوای پشتیبان است که در آن مخزن محتوا "body" از لایه ارائه " Head " جداشده است. محتوایی که در یکHeadless CMS قرار دارد، از طریق API ها برای نمایش یکپارچه در دستگاههای مختلف ارائه میشود.
اصطلاح headless از مفهوم جدا کردن head (بخش فرانتاند وبسایت) ازbody (انتهای پشتی، یعنی مخزن محتوا) گرفتهشده است. Headless CMS با یک رابط کاربری برای مدیریت محتوا و یک RESTful یا GraphQL API برای ارائه محتوا در هرجایی که به آن نیاز دارید مثل وبسایت، برنامه iOS، برنامه اندروید یا هر پلتفرم دیگری استفاده میشود و مزیت دیگر آن این است که اگر زمانی بخواهید تغییری در آن دهید، نیازی نیست که نگران محتوای خود باشید.